კონდიციონერი - სიცხესთან ბრძოლის მოკლე ისტორია

 ალბათ წლებია გესმით ფრაზა „ასეთი ცხელი ზაფხული ჯერ არ მახსოვს“, რაც, რამდენჯერმე მოსმენის შემდეგ, ძნელია სამეცნიერო კვლევით მიღებულ დასკვნად ჩაითვალოს. თუმცა, კლიმატის მკვლევარები გვარწმუნებენ, რომ 1880 წლის შემდეგ 10 ყველაზე ცხელი წელი სწორედ 2010 წლის შემდეგ დაფიქსირდა. სიცხით გამოწვეული დისკომფორტის გასამკლავებლად კონდიციონერი შეუცვლელ ნივთად გადაიქცა. ამ სტატიაში მიმოვიხილავთ კონდიციონერების მცირე ისტორიას, ტექნიკურ დეტალებს და თანამედროვე ტენდენციებს.

ისტორია - ნიავიდან თანამედროვე სპლიტ სისტემებამდე

გაუსაძლისი სიცხის პრობლემა ახალი არ არის, განსაკუთრებით ცხელ კლიმატში მცხოვრები ხალხისთვის. თუმცა, მეოცე საუკუნის დასაწყისამდე, გაგრილება მხოლოდ გრილი ნიავის სახლის სიღრმისკენ მიმართვით იყო შესაძლებელი. ჰაერის ხელოვნურად გაგრილების პირველი სისტემა 1902 წელს გამოჩნდა. ის ამერიკელმა გამომგონებელმა, უილის კარიერმა შექმნა. განსაკუთრებულად დიდი ზომების გამო, პირველი კონდიციონერები ძირითადად თეატრებმა და კომერციულმა ცენტრებმა აითვისეს. მალევე გამოჩნდა მსგავსი მოწყობილობები სახლებშიც, თუმცა იმ სახით, რომლითაც მათ დღეს ვიცნობთ, კონდიციონერების ისტორია 1961 წლიდან იწყება, როცა ტოშიბამ სპლიტ სისტემების მასობრივი წარმოება დაიწყო.

მუშაობის პრინციპი და ტექნიკური დეტალები

კონდიციონერის არაერთი ტიპი არსებობს, როგორებიცაა დასადგამი იგივე კოლონური და პორტატული კონდიციონერი. თუმცა რადგან სპლიტ სისტემა ყველაზე ხშირად გაყიდვად ტიპს წარმოადგენს, რამდენიმე სიტყვით მიმოვიხილოთ მისი მუშაობის სქემაც. როგორც სახელი გვეუბნება (Split-გაყოფილი), ის ორი აგრეგატისგან შედგება, შიდა და გარე. შიდა აგრეგატი აგრილებს ჰაერს ოთახში, ხოლო გარე აგრეგატში მოთავსებულია კომპრესორი და სხვა ძირითადი ნაწილები. აგრეგატები ერთმანეთს უერთდება მილით, რაც უზრუნველყოფს გრილი და ცხელი ჰაერის მონაცვლეობას. სპლიტ-სისტემები გაგრილების სტანდარტული მეთოდით ფუნქციონირებენ, გამაგრილებელი ნივთიერება (ე.წ. ფრეონი) შთანთქავს სითბოს ჰაერიდან და აფრქვევს გარეთ, რაც უზრუნველყოფს კომფორტულ ტემპერატურას ოთახში.

თანამედროვე ტენდენციები და ჭკვიანი ტექნოლოგიები

თანამედროვე ტექნოლოგიური ტენდენციები კონდიციონერების მეტი ენერგოეფექტურობისკენაა მიმართული. ძირითად სიახლეს წარმოადგენს ინვერტერული ძრავები.

• სტანდარტულ ძრავიანი კონდიციონერი მუდმივად ერთი დატვირთვით მუშაობს, ამის გამო ხშირად აქვს ჩართვა-გამორთვის ციკლები, ჩართვის პროცესში კონდიციონერი ყველაზე მეტ ენერგიას ხარჯავს, შესაბამისად, გადასახადიც იზრდება. განსხვავებულ პრინციპზე მუშაობს ინვერტერული კონდიციონერი, რომელსაც შეუძლია მუშაობის ინტენსივობა არეგულიროს, რითაც ხარჯი მინიმუმამდე დაყავს. მართალია ამ ტიპის კონდიციონერების ფასი შედარებით მეტია, თუმცა ელექტრო ენერგიის გადასახადის შემცირებით ინვერტერი მალე ანაზღაურებს ამ სხვაობას.

• კიდევ უფრო ახალ ინოვაციას წარმოადგენს კონდიციონერებში სმარტ ტექნოლოგიების დანერგვა. სმარტ ტექნოლოგია საშუალებას გაძლევთ ჭკვიანი კონდიციონერი სმარტფონთან დააკავშიროთ, დააკვირდეთ ენერგიის ხარჯს ან ხმის ასისტენტის საშუალებით მართოთ ის.

• თანამედროვე სპლიტ სისტემები აღჭურვილია დახვეწილი ფილტრაციის სისტემებით, რაც აუმჯობესებს ოთახში ჰაერის ხარისხს. ფილტრები ჰაერიდან აცილებენ მტვრის ნაწილაკებს, ალერგენებს და სხვა პოლუტანტებს, რაც უფრო სუფთა და ჯანმრთელ გარემოს ქმნის თქვენთვის. უახლესი კონდიციონერები აღჭურვილია სისტემებით, რომლებიც გარედან იღებენ ჰაერს, ფილტრავენ და ისე ავრცელებენ ოთახში, შესაბამისად, კიდევ უფრო აუმჯობესებენ ჰაერის ხარისხს და ვენტილაციას.

• გარდა ჩვეული სპლიტ სისტემებისა, არსებობს მულტი სპლიტ სისტემები, ამ შემთხვევაში ერთი გარე ერთეული უკავშირდება რამდენიმე შიდა ერთეულს, რაც საშუალებას იძლევა ბევრ ოთახიანი სივრცე ეფექტურად გაგრილდეს.